Evrenin sırlarını keşfetmek, geçmiş yüzyıllarda olduğu gibi günümüz için de son derece önemli. 1990 Yılında, NASA ve ESA (Avrupa Uzay Ajansı) tarafından evrenin sırlarını keşfetmek için Dünya Yörüngesine Discovery Uzay Mekiği ile yerleştirilen Hubble Uzay Teleskobu, en önemli astrofizik sorunlarına çözüm için uzak galaksileri incelememizi sağlıyor.
Uzak galaksilerin sırlarını incelemek ve onları keşfetmek için teleskoplar inşa etme fikri ve konsepti, dünya için yeni değil. 1923 Yılından bu yana başta astrofizikçiler, evrenin uzak köşelerini incelemek için büyük bir uzay teleskopu inşa etmeyi düşünüyorlardı.
1970’li yılların ilk zamanlarında ve özellikle 1980’li Yıllarda ise Dünya Yörüngesine yerleştirilen bir teleskop ile uzak galaksileri keşfetmek mümkün hale geldi. Yörüngeye yerleştiğinden bu yana özellikle Samanyolu Galaksisi ile ilgili önemli görüntüleri bizlere sunan Hubble, astrofizik keşifleri için son derece önemli bir çalışma olarak görülüyor.
Hubble Uzay Teleskobu Özellikleri
Hubble Uzay Teleskobu veya bilinen kısa ismi ile HST (Hubble Space Telescope) sahip olduğu teknik özellikler sayesinde evrenin en ücra köşelerinde meydana gelen olayları gözlemleme gücüne sahip. Bu gözlemleme gücü, özellikle astrofizikçiler için son derece önemli.
Hubble Uzay Teleskobunun sahip olduğu kızılötesi (ultraviyole) sensörler, kızılötesi dalgaları algılayabiliyor. Bununla birlikte çok uzak mesafeleri görünür kılması da Hubble Uzay Teleskobu veya bilinen diğer adı ile Hubble’ın en önemli bir diğer özelliği.
Örneğin günümüzde başta astrofizikçiler tarafından kabul edilen “evrenin genişlediği” gerçeğini, Hubble Uzay Teleskobu sayesinde öğrendik. Hubble Uzay Teleskobu, ilk olarak gezegen ve yıldızların dünyadan uzaklaştığını sonrasında ise bunun diğer gezegen ve yıldızlar için de olduğunu anlamamızda yardımcı oldu.
Peki, sahip olduğu teknik donanım ile astrofizik keşiflerinde etkili olan Hubble Uzay Teleskobu’nun teknik özellikleri nelerdir?
Toplamda 11 ton ağırlığında olan Hubble’ın toplam ağırlığının 1 ton kadarını görüntüleme sistemleri oluşturuyor. Dünya’nın alçak yörüngesinde saniyede 7,5 kilometre (saatte 27.000 km) hareket eden teleskop, insan gözünün algılayamayacağı sönüklüğe sahip noktaları görebiliyor. Teleskop ayrıca insan gözünün 40.000 katından fazla bir odağa sahip.
Görüntüleme sistemleri sayesinde morötesi ve kızılötesi ışık tayflarını algılamayı başarabilen teleskop, yörüngede -90 ve 90 derece sıcaklık aralığında çalışmaya devam ediyor.
Tüm bu özellikleri Hubble Uzay Teleskobunun evrendeki çok uzak mesafede olup bitenleri görmemizi sağlıyor.
Hubble Uzay Teleskobu Dünya Yörüngesinde Midir?
Hubble Uzay teleskobu şu anda yerkürenin ortalama 600 km (559 – 560 km) üstünde yer almaktadır. Dünya’nın alçak yörüngesinde yer alan teleskop, çok gelişmiş görüntüleme sistemleri sayesinde uzak galaksilerde olup bitenleri görebilmemizi sağlamaktadır.
Alçak Dünya Yörüngesi, yerküreden 160 – 2000 km. yüksekteki dünya yörüngesi konumunu ifade etmek için kullanılan teknik bir terimdir. Hubble Uzay Teleskobu, bu aralıkta bulunmaktadır ve sahip olduğu bilgi aktarım teknolojisi sayesinde yeryüzündeki merkezlere, 120 GB ve üstü saniyelik anlık – canlı veri aktarımı sağlamaktadır.
Hubble Uzay Teleskobu Aynalı Mı?
Hubble Uzay Teleskobu “Ritchey-Chretien Teleskobu” olarak da bilinen özel bir tür teleskop türüdür. Bu teleskop türü çok büyük dışbükey aynalar kullanarak gözlem yapma yeteneğine sahiptir. Sahip olduğu bu özelliklerle Hubble Uzay Teleskobu, uzayın çok uzak noktalarında meydana gelen değişiklikleri kolayca saptayabilir.
Teknik açıdan teleskop aynı zamanda bir HUT teleskobu yani “Hopkins Ultraviolet Telescope” sınıfında da değerlendirilir. Sahip olduğu bu özelliği ile teleskop, evrenin çok uzak noktalarındaki kızılötesi ışık tayflarını gözlemleyebilir.
Aynalı teleskop, yörüngeye ilk fırlatıldığında, dışbükey aynalarındaki çok küçük bir sorun nedeniyle verimli çalışmadı. Buna karşın, tamir sonrasında ilk görüntüler alınmaya başlandı.
Üretimine 1978 Yılında başlanan teleskop, NASA ve ESA ortak çalışmasının bir ürünü olmasının yanında 1,8 Milyon ABD Doları bir bütçe ile üretilmiştir.
Hubble Uzay Teleskobu Ne Yapıyor?
Hubble Uzay Teleskobu, özellikle içinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi içinde olup bitenleri anlamamızda, bizlere yardımcı oldu. Dünya yörüngesine yerleşen teleskop, burada 13 milyondan fazla gözlemi başarı ile gerçekleştirdi. Buna karşın teleskop ilk fırlatıldığında çeşitli teknik arızalar meydana getirdi ve bunların tamiri için de ek işlemler yapıldı.
Uzay teleskobunda meydana gelen ilk sorunlardan birisi, aynalı teleskoptaki 2,2 mikro metrelik bir hataydı. Hata düzeltildikten sonra gözlemlerine devam eden teleskop, dünyanın farklı ülkelerinde konuşlanmış olan gözlemevi ve merkezlere görüntülü veri aktarımı sağlamaya başladı.
Teleskoptan ilk görüntü 2 Mayıs 1990 Tarihinde alındı ve elde edilen görüntü, Samanyolu Galaksisi sınırları içindeki NGC 3532 açık kümesiydi.
Kaç Kişiyiz’de Uzay Meraklıları için İçerikler var mı?
Kaç Kişiyiz’de Uzay meraklıları için de ilgi çekici içeriklerimiz elbette var. Merak ve ilgi alanlarınıza göre içerikler bulabilirsiniz. Yapmanız gereken aşağıdaki linkten uygulamayı indirmek. İyi keyifler…